Vergi İncelemelerinde Hak Ve Yükümlülükleriniz Nelerdir?
Vergi incelemeleri genellikle zorlu bir süreç olduğu için hak ve yükümlülüklerinizin önemi büyüktür. En başta tüm yasal defter ve belgelerinizin inceleme elemanına ibrazı gereklidir. Eğer ibrazı geciktiren bir mücbir sebep mevcut ise, mutlaka belgelenmeli ve inceleme elemanına ibraz edilmelidir. Aksi durum re’sen takdir sebebi olup, aynı zamanda VUK madde 359 uyarınca kaçakçılık suçu sayılır.
İnceleme esas olarak işyerinde yapıldığı için işyerine gelen inceleme elemanına yer tahsisi önemlidir. İnceleme elemanın inceleme ile ilgili istediği bilgi ve belgeler mutlaka ibraz edilmelidir. İnceleme konusunun ciddiye alınması, dikkat ve özenle takip edilmesi ve bu aşamalarda bir profesyonel yardım alınması gerekmektedir. Mükelleflerin bir çoğu tutanakların imzalanmasından sonra profesyonel arayışına girmekte olup, bu durumda çoğu zaman iş işten geçmiş olmaktadır.
İnceleme elemanı ile gereksiz tartışmalara girilmesi, inceleme ile doğrudan ilgili olmayan kişilerin inceleme elemanı ile muhatap olması önlenmelidir. İnceleme elemanı ile irtibatın olabildiğince tek elden sürdürülmesi, olası eleştiri konuları, savunma ve dayanaklar konusunda önceden hazırlık yapılması gerekmektedir.
Mükellef olarak, eleştiri konularına, inceleme elemanı tarafından düzenlenip size imzalatılacak tutanaklara itiraz hakkınız her zaman vardır. Hatta bu bu hakkınız tutanağı imzalamaktan kaçınmaya kadar gidebilecektir. Bu aşamada tutanağın mutlaka bir profesyonel tarafından kontrol edilmesi gerekmektedir. Tutanağa açıklama ekletmek, var olan açıklamalar size ait değilse değiştirilmesini talep etmek, tutanak ekine size dayanak teşkil edeceğinize inandığınız tablo, yazı vb dokümanlar koyulmasını talep etmek yasal haklarınızdandır. İnceleme elemanının incelemeyi yürütürken kullanacağı yetki ve görevler yasa ile çizilmiş olup, yetkisini aşan herhangi bir talepte bulunamaz.
İnceleme sırasında her evrağın ciddiye alınması ve takibi gerekmektedir.Yine inceleme elemanının inceleme öncesi veya inceleme sırasında isteyeceği her dokümanın nelere yol açacağı bir profesyonel tarafından değerlendirilmelidir. İnceleme elemanı ile ilişkilerde defter ve belgelerin ibrazından nihai tutanağın imzalanmasına kadar yazılılık esasına uyulması da önemlidir. Özellikle VUK’nun 10 ve AATUHK’nun mük. 35. maddeleri çerçevesinde kanuni temsilci sorumluluğu dikkate alındığında incelemelerin hem tüzel kişiler hem de tüzel kişi temsilcileri yönünden onarılmaz sonuçlara yol açabileceği unutulmamalıdır.