Baharat; çeşitli bitkilerin tohum, çekirdek, meyve, çiçek, kabuk, kök, yaprak gibi kısımlarının bütün halde veya parçalanması, kurutulması, öğütülmesi ile elde edilen; gıdalara renk, tat, koku ve lezzet verici olarak katılan doğal bileşikler veya bunların karışımına denir. İnsanlığın ilk ateşi bulmasından bu yana baharat kullanılmaktadır. Arkeologlar MÖ 5000 yıllarında ilkel insanların gıdaların tadını daha iyi yapan bazı aromatik bitkileri keşfettiklerini tahmin etmektedir. Ticaret ağları yoluyla dünyayı dolaşmış ilk ürün olan baharat, binlerce yıldır yazılı ve sözlü kaynaklarda adından sıkça söz ettirmiştir. Örneğin, Hz. Yusuf'u (as) satın alanlar Arabistan'dan Mısır'a giden baharat tüccarlarıydı. Saba Melikesi, Hz. Süleyman'ı ziyaret edip de sınadığında, ona ödül olarak Kraliyet armağanı olan, Arabistan baharatı vermişti. Hz. Muhammed (s.a.v) baharat ticareti ile ilgilenmiştir. Orta çağ boyunca Avrupa’da baharat altın, elmas kadar kıymetli ve paha biçilemezdi. O çağlarda bazı baharatlar altın tozu kadar enderdi. Ortaçağ Avrupa’sındaki değerini anlatmak için günümüzde evlerde, lokantalarda çok kolaylıkla bulunan ve kullanılan baharatın 1000’li yılların başında tane tane sayıldığını ve özellikle karabiberin ağırlığının neredeyse gümüşün değerine eşit olduğunu söyleyebiliriz. Ortaçağda bazı devletler ve kentler hesaplarını karabiber sanki değerli bir madenmiş gibi ona göre yapıyorlardı. Bu dönemde 10 gram hindistan cevizi ile 7 tane inek takas ediliyordu. Arazi alımları, gümrük vergileri gibi ödemeler karabiberle yapılıyordu. Baharat 13. yüzyılda altın kadar kıymetli ve dolayısıyla para olarak kullanılan bir gıda maddesi olmuştur. Asya’dan kervanlar ve gemilerle Ortadoğu’ya, oradan da Batı’ya getirilen baharat, İpek Yolu, Baharat Yolu, Kral Yolu diye adlandırılan ticaret yollarının en değerli ürünlerini oluşturmuştur. İlk çağlarda baharatın ham olarak kullanımı söz konusu iken 15. yy’ın sonlarına doğru gıdalarda kullanımı artmıştır. 19. y.y.’da kimya bilimindeki gelişmelerle birlikte baharatın etkili maddeleri belirlenmeye, çeşitli yöntemlerle benzelerinin elde edilmesine başlanmıştır. Değişen beslenme alışkanlıkları, etnik yemeklere ve ilginç damak zevklerine yöneliş, yeni gıdaların ortaya çıkması, bazı teknolojik gerekler, baharattan çeşitli formlarda ve alanlarda yararlanılmasını gündeme getirmiştir.
Ülkemiz baharat (ıtri ve tıbbi bitkiler dahil) florasında mevcut 650 türden yaklaşık 160’ı Karadeniz Bölgesinde yetişmektedir. Ancak değer ve miktarca en çok ihracata konu olan ürünlerin üretimi ise Ege Bölgesi’nde yapılmaktadır. Ülkemizde yetişen baharat bitkilerinden yaklaşık 191 tanesinin muhtelif zamanlarda ihracatı yapılmış olup, dünyada ticarete konu olan 350 baharat bitkisinden çok küçük miktarlarda da olsa 100’ünün ihracatı ülkemizden yapılmaktadır. Ülkemiz önemli kimyon, kekik ve defne ihracatçısıdır. Dünya dış ticaret hacmi 25-30 bin ton olarak tahmin edilen kimyon üretimimiz bazı yıllar 17 bin tona erişmekte bu da dünya üretiminin % 50’ sinden fazlasını karşılamaktadır. Yine dünyada en fazla kekik ihraç eden ülke Türkiye olup, ülkemizden yılda yaklaşık 12.2 bin ton kekik ihraç edilmekte ve yaklaşık 22.50 milyon Amerikan Doları gelir elde edilmektedir.
Şuan en popüler adıyla '‘organik baharatçılık'’ batıda olduğu gibi ülkemizde de ilgi ve rağbet görmektedir. Çoğu zaman doğadan toplayıcılık yoluyla yapılan bu işe uygun çeşitlerde organik sertifikası alarak niş (küçük pazarlama) alanın da marka olmak mümkün olmaktadır. Aktar açmak her ne kadar basit ve küçük çaplı bir iş gibi gözükse de sizin için oldukça karlı bir yatırım ve iş kolu olabilir. Bu bilgiler ışığında;
Baharat sektörünü düşünenler için adım adım baharatçı açmak, baharatçılık işinin yollarını şöyle sıralayabiliriz:
1- Bölgenizde aktar açmak için gerekli olan belgeleri bazı kurumlara iletmeniz gerekmektedir.
2- Baharat karışımı için paket miktarı kullanılacak paketler ve kaplar önem teşkil etmektedir.
3- Baharatlarınızı paketleyeceğiniz ve etiketleyeceğiniz bir tezgah ve saklama alanları da olmazsa olmazlardan.
4- Kendinize sağlayacağınız kaynaklar, bütçe ve baharatların satışlarının nasıl olacağı hususunda tercihleri iyi belirlemek gerekmektedir.
5- Ürünlerinizi satmak için oluşturulacak alanlar neler, nelere de ürünün pazarlaması daha iyi yapılır. Bu konuda doğru adımlarda işletmenin devamı için önemli maddelerdir
6- Kendinizi tanıtmak için reklam, ilanlar ve e ticret satışlarının bu pazarlamada önemi hatrı sayılır ölçüde olduğunu söylememiz gerekmektedir.