Temel e-Fatura ve Ticari e-Fatura nedir, farkları nelerdir?

                             

e-Fatura mükelleflerinin fatura kesmeye başlamadan önce bilmesi gereken iki kavram temel e-Fatura ve ticari e-Fatura kavramlarıdır. e-Fatura’nın iki farklı türü olan bu iki kavram, özellikleri itibarıyla birbirinden

ayrılır.

 

e-Fatura mükelleflerinin fatura kesmeye başlamadan önce bilmesi gereken iki kavram temel e-Fatura ve ticari e-Fatura kavramlarıdır. e-Fatura’nın iki farklı türü olan bu iki kavram, özellikleri itibarıyla birbirinden ayrılır. Faturanızı hangi e-Fatura senaryosu ile düzenleyeceğinizi bilmeniz, bu kavramları öğrenmeniz ile mümkün olur.

 

Temel e-Fatura Nedir?

e-Fatura türlerinden biri olan temel e-Fatura, bir faturanın göndericiden alıcıya iletilmesi esasına dayalı olan bir e-Fatura senaryosudur. Temel e-Fatura uygulamasında alıcı, kendisine iletilen faturayı, o faturada herhangi bir teknik sorun yoksa kabul etmekle yükümlüdür. Yani, alıcının kendisine iletilen faturayı reddetmesi söz konusu değildir. Ancak faturada teknik bir sorun fark edilirse, alıcının itirazı ile bu fatura iptal edilebilir. Bir temel e-Fatura’yı alıcıya ilettiğiniz andan itibaren onaylanmış olarak kaydedilir.

 

 

Ticari e-Fatura Nedir?

e-Fatura türlerinden bir diğeri olan ticari e-Fatura’da ise gönderici, alıcıya faturayı ilettiğinde, alıcının kendisine ulaşan ticari faturayı kabul etme, iptal etme ya da reddetme hakkı mevcuttur. Bu sebeple gönderici, alıcıya ticari e-Fatura düzenleyip ilettiğinde, alıcıdan bu fatura ile ilgili yanıt bekler. Yani, ticari e-Fatura, temel e-Fatura’da olduğu gibi alıcıya iletildiği anda onaylanmaz, onayı alıcıdan bekler.

Görüldüğü üzere temel e-Fatura ve ticari e-Fatura, özellikleri itibariyle birbirinden farklı iki e-Fatura senaryosudur. Elinize ulaşan faturanın hangi senaryo ile kesildiğini faturanın “Senaryo” yazan kısmında görebilmeniz mümkündür.

 

Temel e-Fatura ve Ticari e-Fatura Arasındaki Farklar Nelerdir?

Öncelikle keseceğiniz fatura, e-Fatura ve e-Arşiv fatura olacak şekilde ikiye ayrılır. Faturayı kestiğiniz sistem bunu otomatik olarak belirleyerek karşı tarafa iletir. Eğer alıcıya kestiğiniz fatura e-Fatura ise bu fatura kendi içinde temel e-Fatura ve ticari e-Fatura olarak iki farklı senaryo oluşturabilir. Ancak, e-Arşiv fatura kestiyseniz faturanın senaryosu da yalnızca e-Arşiv fatura olarak görünecektir.

Temel e-Fatura ve Ticari e-Fatura senaryoları arasında birtakım farklar bulunur. Bu farkları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

• Alıcıya iletmek üzere kestiğiniz e-Fatura’yı temel e-Fatura senaryosu ile oluşturmanız halinde, bu fatura karşı tarafa ulaştığı andan itibaren alıcı tarafından kabul edilmiş varsayılır. Faturada yalnızca teknik bir kusur söz konusu olması durumunda alıcı faturayı reddedebilir.
• Keseceğiniz faturayı ticari e-Fatura şeklinde oluşturacak olursanız, bu fatura alıcıya iletildiği andan itibaren alıcıdan ret ya da onay cevabı beklemeniz gerekir.

Temel e-Fatura ve ticari e-Fatura senaryoları arasındaki farklar sebebiyle taraflar, duruma göre farklı taleplerde bulunabilir. Bu sebeple, faturayı kesmeden önce alıcı ile bu iki senaryodan hangisini tercih edeceğiniz noktasında mutabakat sağlayabilirsiniz. Eğer, böyle bir imkan yok ise karar verme aşamasında ticari e-Fatura kesmeyi tercih edebilirsiniz. Çünkü ticari e-Fatura kestiğinizde alıcının bunu onaylama ya da reddetme hakkı doğar ve özellikle ticari ilişkilerde alıcı, tercih etme hakkını kullanmak ister.

 

 

Temel e-Fatura Nasıl Reddedilir?

Temel e-Fatura senaryosunda gönderici, alıcıdan onay ya da ret beklemez ve sistem tarafından fatura alıcıya ulaştıktan sonra otomatik olarak onaylanır. Ancak, 2019 yılı itibariyle, temel e-Fatura iptali kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığı, resmi internet sitesi üzerinden “e-Fatura İptal Portalı” yayınlayarak belirli durumlarda temel e-Fatura’nın iptali işleminin önünü açmıştır.

Türk Ticaret Kanununun 18. maddesi gereği temel e-Faturalar kimi durumlarda itiraza açıktır. e-Fatura İptal Portalı da bu itirazların sonuçlanması halinde faturanın iptal edilmesi için kullanılır. Portal vasıtası ile yapılan iptal işlemleri sonucu faturayı kesen tarafa ret yanıtı iletilebilir ve bu, sistem içerisinde itiraz olarak kabul edilir.

Temel e-Fatura’da sistem içerisinde gerçekleştirilecek itirazların haricinde de itiraz etme yolları mevcuttur. Ancak, harici yöntemler ile iptali sağlanan faturaların elektronik ortam üzerinde takibi yapılamaz. Bu sebeple, portal üzerinden gerçekleştireceğiniz iptal işlemleri takip açısından işinizi kolaylaştırır.

Düzenlenen temel e-Fatura’nın sistem üzerinde iptal edilebilmesi için e-Fatura İptal Portalı’nda faturayı kesen tarafın fatura numarası ile faturanın tutarı bilgisini imzalayarak fatura iptali işlemini alıcıya iletmesi gerekir. Sonraki adımda ise alıcı iptal talebini onaylar. Alıcının iptal talebine onay vermemesi, e-Fatura’nın sistemde geçerliliğini devam ettirmesi anlamına gelir.

 

 

Ticari e-Fatura Nasıl Reddedilir?