İç denetim kurum yönetimine ayna tutarak, işletme körlüğü içerisinde görünmeyen birçok konuyu teşhis ederek, çözüm yolları aranmasını sağlamaktadır. Şirketlerin en önemli görevlerinden birisi de kurumun karşılaşabileceği önemli risklerin belirlenerek ve bu risklerin kontrol edilerek etkili bir şekilde yönetildiğinden emin olmaktır.
Denetçi işe alımı, denetim Yöneticisi seçimi, mevcut adayların eğitimi, , yönergelerin hazırlanması, çalışma kağıtlarının oluşturulması, kullanılacak yazılımların seçimi, iç denetim rehberinin hazırlanması denetim evreninin belirlenmesi, bireysel denetim süreçlerinin yapılandırılması, raporlamalar, makro risk değerlendirmesi ve iç denetim planlamasının yapılması, sahip ve üst yönetici sunumlarının yapılması, gibi faaliyetlerin hepsi iç denetimin şirket içerisindeki kurulumunda olmazsa olmazdır.
İç denetim ile birlikte gizliliğe yönelik kaygılar ortadan kalkmış olur. Denetlenen süre zarfında yönetici ve çalışanların işbirliği ve katılımını daha verimli hale getirir. Zaman içinde iç denetçilerin kurumu çok iyi tanımalarına, iş alanındaki her detaya hakim olmalarına imkan verir. Etkili bir iç denetim süreci için uygulanması gereken aşamalar:
Planlama: İç denetim için en önemli aşamalarından birisi olan planlama, günlük hayatımızdaki tüm alanlarda uygulamamız gereken bir husustur. İşlerin aksamaması ve verimliliğin artması için planlama aşaması mutlaka iyi değerlendirilmelidir. Denetim evreninin tanımlanması, denetim alanlarının belirlenmesi, risk kriterlerinin tanımlanması ve risklerin değerlendirilmesi, denetim alanlarında ki öncelik sırasına konulması, denetim kaynaklarının tahsis edilmesi, iç denetim planı, programın hazırlanması ve son olarak onaylanması aşamalarından oluşmaktadır.
Denetimin Yürütülmesi: Denetim uygulamaları ön çalışma halinde başlar. Denetimin ne için yapıldığını, amacının net olarak belirlenmesi gerektiğini kesin bir şekilde kavramak gerekir. Daha sonra bilgi toplama, araştırma ve açılış toplantısı ile desteklenmelidir. Bu aşamalar düzenli bir şekilde tamamladıktan sonra, denetim hakimiyet altına alınmış olur.
Raporlama: Denetim sonucunda elde edilen veriler ile yönetimin, görüş ve önerileri dikkate alınarak denetimden çıkarılan sonuçlar raporlanır. Denetim sonuçlarının raporlanması kamu iç denetim rehberinde belirtilen raporlama standartlarına göre yapılır. Oluşan olumsuz durumlar karşısında, uygun çözümler üreterek rapor tekrar elden geçirilmelidir.
İzleme Ve Değerlendirme: İç denetim faaliyetleri sonucunda düzeltilen işlemler, bildirilen veya eylem planında öngörülen süreler içerisinde uygun çözüm alternatifleri ile yerine getirilir. Denetlenen veriler için önlem alınıp alınmadığı üst yönetici tarafından takip edilir. Oluşturulan düzenek, sürekli kontrol altında olmalıdır. Bu sebeple iyi bir gözlemci olarak, oluşabilecek olumsuzluklara hızlı ve üretken çözümler bulmak gerekir.