Kur Farkı Faturası Nedir? Nasıl Düzenlenir ve Kaydı Yapılır?

Kur ve kur farkı nedir?

En yalın anlatımıyla iki farklı ülkenin parası arasındaki değişim oranına, bir başka deyişle yani yabancının milli para cinsinden fiyatına ‘kur’ denir. Bu iki para birimi arasında değiştirilmesi sırasında, yani alış-veriş yapılırken oluşan farka da ‘kur farkı’ deniyor. 

Kur farkı faturası nedir?

Bilindiği gibi ülkemizde sabit kur değil, dalgalı kur sistemi uygulanıyor. Bu sebepten satışın yapıldığı tarihteki kur ile tahsilatın gerçekleştirdiği tarihteki kur değeri farklı olabiliyor. Bu durumda döviz tutarı aynı olsa bile TL tutarları farklı olabiliyor. Özellikle işletmelerin geçici vergi dönemlerinde kur farkından kaynaklı sorunlar sıklıkla yaşanıyor.

Yabancı para cinslerinden borç ve alacaklarını değerlendirirken işletmeler, geçici vergi dönemlerinde meydana gelen kur farkları için fatura düzenlemeyip, tahsilat sırasında fatura düzenliyorlar. 

Vergi Usul Kanunu’nun 215’inci maddesine göre kayıt ve belgelerde Türk para birimi kullanılması şarta bağlanmış durumda. Bununla birlikte, Türk lirası karşılığı gösterilmesi koşuluyla yabancı para birimine göre de düzenlenmesi mümkün. 

Bu hükme göre Türk şirketlerinin mal veya hizmet satışıyla doğan alacaklar için Türk Lirası karşılığı gösterilmesi şartıyla döviz cinsinden fatura düzenleyebiliyor. Bununla birlikte şayet yurt dışındaki bir alıcıya dövizli fatura düzenlenmişse bu durumda faturaya Türk Lirası karşılığı eklemek zorunlu değil. 

Yabancı para cinsinden düzenlenen faturalardaki döviz tutarları, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kurundan Türk Lirası’na çevirilerek yurt içi alıcı ve satıcı tarafından defterlerine kaydediliyor.

Düzenlenmiş olan bu faturaların  tutarlarının tahsil günü geldiğinde, fatura tarihi ile tahsilat tarihi arasında bir kur farkı oluşması durumunda; iki taraftan hangisinin lehine bir kur farkı oluşmuşsa, bu farktan kaynaklanan tutar fatura edilir. Bu faturaya da kur farkı faturası denir. 

Kur farkından kaynaklı olarak, alacaklı tarafın eline geçen ekstra miktara ise kur farkı geliri; bu farkı eksiye doğru gelişmiş ise kur farkı gideri olarak düşünülebilir.

Kur farkı faturası, işte bu noktada iki tarafın da adil biçimde anlaşmalarını sonuçlandırmaları açısından önem taşır.

Kur farkı faturası nasıl düzenlenir?

 

Genel itibarıyla kur farkı faturasının, diğer faturalardan bir farkı bulunmamaktadır. Kur farkı düzenlenirken dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıralayabiliriz:

• Kur farkı faturası Türk Lirası cinsinden düzenlenmelidir
• KDV hesaplaması kur fakına göre yapılır ve yazılır
• Açıklama kısmına ‘Kur farkı faturası’ ibaresi işlenir
• Karşı taraf e-fatura mükellefi ise fatura e-fatura olarak düzenlenir

Kur farkı faturası nasıl hesaplanır?

Kur farkı faturası kesilirken, kur farkının miktarı kadar KDV’si de eksi olarak hesaplanır. Örnek bir hesaplamayla daha somut anlatabileceğimize inanıyoruz.

Örneğin fatura miktarını 2.000 Amerikan Doları ve kur da 5,00 TL üzerinden baz alınmış olsun. Tahsilat günü geldiğinde kur 5,26 olarak gerçekleşmiş ve ödeme de buna göre yapılsın. Bu durumda, fatura tutarı 2.000x 5=10.000TL olarak gerçekleşmişken, ödemenin hesabı 2.000×5,26=10.520 TL olacaktır. Hal böyle olunca, tahsilatı yapan taraf kur farkından kaynaklı olarak 520 TL kur geliri elde etmiş olacaktır. Bu sebepten satıcı 10.520-10.000=520 TL şeklinde fatura düzenleyecektir.