Kümülatif Vergi Nedir?

Kümülatif Vergi Nedir?

Kümülatif kelimesi yığılarak, toplanarak ilerleyen anlamına gelir. Kümülatif vergi ise bir işçinin aylık brüt kazancı üzerinden Genel Sağlık Sigortası ve işsizlik sigortası işçi payının düşülmesi ile kalan ücretin her ay toplanarak ilerlemesidir. Yani, yığılarak ilerleyen vergi anlamına gelir. Kümülatif gelir vergisi, her ay bir önceki ayın toplamına eklenerek ilerler.

Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı Nedir?

Gelir vergisi matrahı; sigortalı olarak çalışan işçinin aylık brüt ücretinden Genel Sağlık Sigortası ve İşsizlik Sigortası işçi payı gibi kesintilerin çıkarıldıktan sonraki halidir. Sigortalı çalışanlar için GSS ve işsizlik sigortası işçi payı ödemekle yükümlü oldukları paylardır ve bunu işçi adına işveren yapar. Bu iki kesinti sonrasında kalan ücret işçinin asıl ücreti olarak görülür ve gelir vergisi oranı, vergi matrahı üzerinden belirlenir. Kümülatif vergi matrahı, ocak ayından başlayarak yılın sonuna kadar her ay toplanarak hesaplanır. Yeni yıl itibarıyla sıfırlanarak yeniden başlar.

 

 

 

Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır?

Kümülatif vergi matrahı hesaplanırken öncelikle işçinin brüt ücreti üzerinden GSS ve işsizlik sigortası işçi payı düşülür. Kesintiler sonrası elde edilen ücret, işçinin vergi matrahıdır.

Bir işletmede 6.000 TL brüt ücret ile çalışan işçinin vergi matrahını hesaplayalım.

• Genel Sağlık Sigortası kesintisi (%14): 6000 X %14 = 840 TL
• İşsizlik Sigortası İşçi Payı kesintisi (%1): 6000 X %1 = 60 TL

Bu iki kesinti işçinin brüt ücretinden düşülür.

• Gelir Vergisi Matrahı [Brüt ücret – (GSS + işsizlik sigortası işçi payı)]: 6000 – (840 + 60) = 5.100,00 TL olarak bulunur.

Hesaplamalar ile elde ettiğimiz 5.100,00 TL işçinin ocak ayına ait vergi matrahıdır. Şubat ve devam eden diğer aylarda aynı işlemler devam eder ve sonraki ayda elde edilen matrah ocak ayında elde edilen matraha eklenir. Her ay eklenerek bulunan yeni vergi matrahı işçinin kümülatif vergi matrahıdır. İşçiye ait gelir vergisi oranı, kümülatif vergi matrahı olan 5.100,00 TL üzerinden hesaplanır.

Kümülatif Vergi Matrahı Taşınabilir mi?

Gelir Vergisi Kanunu incelendiğinde, vergilendirme kapsamında takvim yılı içerisinde iş değişikliğine maruz kalan bir personel, bir önceki işi dolayısıyla oluşan kümülatif gelir vergisi matrahını yeni iş yeri ile ilişkilendiremez. Ancak, burada dikkat edilmesi gereken bazı durumlar söz konusudur. Eğer işçi, aynı işverene ait farklı bir iş yerine geçiş sağlıyor ise kümülatif vergi matrahı taşınabilir. Kümülatif gelir vergisi matrahının taşınamaması durumu farklı işverenlere ait iş yerleri arasında bir geçiş söz konusu olduğu durumlarda geçerlidir.

İşçinin aynı anda farklı işverenlere bağlı farklı iş yerlerinde çalışarak gelir elde ediyor ise bu gelirler ayrı ayrı vergilendirilir. Burada, vergi matrahının birleştirilmesi ya da taşınması gibi bir durum söz konusu değildir. Bu durum, 160 numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde şu şekilde geçer; ”… bir hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde her bir işverenin ödediği ücretler ayrı ayrı vergilendirilmektedir. Dolayısıyla vergi tarifesi her bir işverenin ödediği ücrete, diğer işveren veya işverenlerin ödediği ücretle ilgilendirmeksizin ayrı ayrı uygulanmaktadır…”