Erken Emeklilik 2021, Erken Emeklilik Şartları

Ana Sayfa > Kosgeb

Erken Emeklilik 2021, Erken Emeklilik Şartları

Nasıl erken emekli olabilirsiniz? Ekibimiz erken emeklilik şartları ile ilgili nasıl bir yol izlemeniz gerektiğini sizin için 19 aşamada derledi.

Erken emekli olabilir miyim? Kaç gün doğum borçlanması yapabilirim? Askerlikte geçen sürelerimin tamamını borçlanabilir miyim? Yurtdışında çalıştığım süreler Türkiye’de emekli olmam için geçerli mi? Bu sorular gibi bütün sigortalı çalışanları yakından ilgilendiren erken emeklilik hakkındaki birçok sorunun cevabını bu yazı ile öğrenebilirsiniz.

ERKEN EMEKLİLİK NEDİR?

Erken Emeklilik: Erken emekli olabilir miyim? Düşüncesi bütün çalışanlar tarafından merak edilen bir sorudur. Çalışanların iş hayatına başladığı ilk günden itibaren aklında beliren erken emeklilik kavramı sigortalıların emeklilik haklarına daha kısa sürede kavuşmalarını sağlayan uygulamalar bütününe erken emeklilik denir.

ERKEN EMEKLİLİĞE KATKISI BULUNAN 19 KOLAY YOL!

DOĞUM BORÇLANMASI İLE ERKEN EMEKLİLİK

Sosyal güvenlik reformu ile kadın çalışanlar sigortalı olarak çalışılmaya başlanılan tarihten itibaren üç defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan sürelere ilişkin doğum borçlanmasından yararlanabilirler. Doğum borçlanması ile kişiler en fazla doğum başına 720 gün toplamda 2160 günü geçemez.

Doğum Borçlanmasından Kimler Yararlanabilir?

  • SGK’lı (4/a) kapsamında çalışan sigortalı kadınlar,
  • Bağ-kur’lu (4/b) kapsamında kendi nam ve hesabına çalışanlar,
  • Kamu kurumlarında (4/c) kapsamında çalışan memurlar,

doğum borçlanmasından yararlanabilir.

Doğum Borçlanmasının Şartları

Kadınların sigortalı olarak çalışmakta oldukları süreler içerisinde doğum nedeniyle işten ayrılanların doğumdan sonra adlarına prim ödenmemiş olması ve doğan çocuğun yaşaması ortak şart olup sigortalı olarak çalışmakta oldukları sigortalılık kapsamına göre ise farklı şartlar mevcuttur. Doğum borçlanmasından faydalanabilmek için;

  • SGK’lı (4/a) kapsamında çalışan sigortalı kadınlar için sigortalılıklarının tescil edilmiş ve adlarına prim bildirilmiş/tahakkuk etmiş olması,
  • Bağ-kur’lu (4/b) kapsamında kendi nam ve hesabına çalışanlar prim ödenip ödenmediğine bakılmaksızın sigortalılıklarının tescil edilmiş/tahakkuk etmiş olması,
  • Kamu kurumlarında (4/c) kapsamında çalışan memurlar için sigortalılıklarının tescil edilmiş olması, gerekmektedir.

Evlat Edinmiş Kadınlar da Doğum Borçlanmasından Faydalanabilir

Kadın sigortalının iki yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinmesi durumunda evlat edinilen çocuk/çocuklar (en fazla 3 çocuk) için doğum borçlanması yapabilirler. Bunun yanı sıra çocuğunu evlatlık veren kadın da doğum borçlanmasından yararlanabilir.

Evlat Edinen ve Veren Kadınlar İçin Doğum Borçlanmasının Hesaplaması

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığından alınan sözleşmenin onay tarihi esas olacak şekilde evlat edinen için borçlandırma işlemi yapılır. Evlat edinilen çocuğun doğum tarihi esas alınarak 2 yıllık borçlandırma süresi hesaplanır ve bu süre aşılmaz. Çocuğunu evlatlık veren kadın da doğum yaptığı tarih ile evlatlık verdiği tarih arasındaki süreyi 2 yılı aşmamak koşuluyla borçlanabilir.

Örneğin; 01.01.2004 yılında doğum yapan ve 01.02.2004 tarihinde çocuğunu evlat veren kadın, 01.01.2004-01.02.2004 arasındaki süre kadar, evlatlık alan kadın ise 01.02.2004-01.01.2006 tarihleri arasındaki süreyi borçlanabilir.

Doğum Borçlanmasının Çocuk Başına 2019 Yılına İlişkin Günlük Asgari ve Azami Tutarı

Çocuk Sayısı

Günlük Asgari Tutar (TL)

Günlük Azami Tutar (TL)

Toplam Asgari Tutar (TL)

1 (720 gün)

27,29

204,67

19.648,51

2 (1440 gün)

27,29

204,67

39.297,02

3 (2160 gün)

27,29

204,67

58.945,54

Doğum Borçlanması İçin Gerekli Belgeler

Doğum borçlanması için talepte bulunan kadın sigortalının bağlı olarak çalışmakta olduğu işverenin belge istemeksizin Sosyal Güvenlik Kurumu hizmet kayıtlarından tespiti yapılarak işlemleri yerine getirilecektir.

Doğum Borçlanması İçin Nereye Başvurabilirim?  

İlk defa SGK’lı (4/a) kapsamında çalışan sigortalı kadınlar veya hak sahipleri, Bağ-kur’lu (4/b) kapsamında kendi nam ve hesabına çalışan kadınlar veya hak sahipleri, sigortalının en son çalışmasının geçtiği sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurarak doğum borçlanması başvurusunda bulunabilirler.

SGK’lı (4/a) ve Bağ-kur’lu (4/b) olanlar E-devlet üzerinden de başvuru yapabilir.

Doğum borçlanması talebinde bulunan SGK’lı (4/a) ve Bağ-kur’lu kadın çalışanların e-devlet şifresi bulunmaları halinde ayrıca E-Devlet sistemi üzerinden başvuruda bulunma hakları da mevcuttur.

doğum borçlanması başvurusunda bulunabilirler.

Memurlar İçin Başvuru Yöntemi Farklı

Kamu kurumlarında (4/c) kapsamında çalışan memurlar veya eski kamu görevlileri sigortalıları ya da hak sahipleri “SGK Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Daire Başkanlığı Mithatpaşa Caddesi No:7 Sıhhıye/ANKARA” adresine borçlanma talep dilekçesiyle başvuruda bulunarak doğum borçlanması yapabileceklerdir.

ASKERLİK BORÇLANMASI İLE ERKEN EMEKLİLİK

Her erkek Türk vatandaşı için vatani görevi olan askerliğin, sigortalıların çalışamadıkları süre göz önüne alınarak sosyal güvenlik hakları açısından bu süreleri istenilmesi halinde borçlanılabilme hakları mevcuttur.

Askerlik Borçlanmasından Kimler Yararlanabilir?

Askerlik borçlanmasından yararlanmak isteyenler, askerlik hizmetlerini er veya erbaş olarak yerine getirmiş oldukları süreyi gösteren belge veya yedek subay olarak askerlik görevini yerine getirenlerin yedek subay okulu sürelerini gösteren belge ile SGK’ya müracaat etmeleri gerekmektedir.

Ölen kişinin ölüm aylığından faydalanmak isteyen hak sahipleri de borçlanma amaçlı olarak SGK’ya başvurabilirler. Merhum kişinin ölmüş olduğu sırada sigortalı olarak çalışma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Türk vatandaşlığına sonrada geçen ve 22 yaşından dolduranlar geldikleri ülkedeki askerlik süresini gösteren belgeyi sunarak eğer böyle bir belge yok ise ya da Türkiye’de ki emsallerini yaptığı askerlik süresinden fazla emsalleri kadar süreyi borçlanabilirler.

Askerlik Borçlanmasının Süreci

Kişiler askerlik borçlanmasına ilişkin başvurmuş oldukları zaman ki veya geçmişte son yaptığı işte ki sigorta kapsamı dâhilinde (4/a, 4/b, 4/c) sigortalı olarak değerlendirilir. Kişi eğer isteğe bağlı olarak sigortalı ise 4/b kapsamında değerlendirilecektir.

Kişiler askerlik hizmetini ifa ettiklerine dair belgeyi SGK’ya sunduktan sonra 1 ay içerisinde ödenmesi gerekmekte olup, 1 ay içinde ödenmemesi halinde borçlanmadan faydalanılamaz fakat tekrar başvurma hakkı mevcuttur.

Askerlik Borçlanmasının Erken Emekliliğe Katkısı

Askerlik borçlanmasından faydalanmak isteyen kişilerin askerlik hizmeti sigortaya giriş tarihlerinden önce ise bu süreleri borçlanarak sigorta başlangıç tarihlerini geriye doğru çekebilirler.

Askerlik Borçlanmasında 2019 yılına İlişkin Günlük Asgari ve Azami Tutar

Borçlanılacak Askerlik Süresi

Günlük Asgari Tutar (TL)

Günlük Azami Tutar (TL)

Toplam Asgari Tutar (TL)

6 Ay (180 gün)

27,29

204,67

4.912,13

12 Ay (360 gün)

27,29

204,67

9.824,26

18 Ay (540 gün)

27,29

204,67

14.736,38

20 Ay (600 gün)

27,29

204,67

16.373,76

24 Ay (720 gün)

27,29

204,67

19.648,51

Askerlik Borçlanması için Nereye Başvurabilirim?

Er veya erbaş olarak silâhaltında veya yedek subay okulunda geçen askerlik sürelerini sigortalının kendisi borçlanabileceği gibi, ölümü durumunda hak sahipleri de borçlanabilmektedir.

Buna göre ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Merkezi veya internet ortamından temin edeceğiniz Askerlik Borçlanma Belgesini, bağlı bulunduğunuz askerlik şubesinden tasdik ettirmeniz gereklidir.

İlgili belgeyi dosyanızın bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkezi’ne vermeniz ve hesaplanan tutarı ödemeniz halinde gerekli işlemler yapılacaktır.

E-Devlet Üzerinden Başvuru Yapmak Mümkün

Askerlik borçlanması talebinde bulunan çalışanların e-devlet şifresi bulunmaları halinde ayrıca https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-4a-askerlik-borclanmasi-basvurusu üzerinden başvuruda bulunma hakları da mevcuttur.

YURTDIŞI BORÇLANMASI İLE ERKEN EMEKLİLİK

Çalışanlar açısından sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında belirlenen şartların yerine getirilmesi dâhilinde emekli olma hakları mevcuttur. Aynı şekilde yurtdışında bulunan ve çalışma hayatını büyük bir oranda yurtdışında geçiren Türk Vatandaşlarının belirli şartları yerine getirmesi halinde emekli olma şansı tanınmıştır.

Kimler Yurt Dışı Borçlanmasından Faydalanabilir?

Borçlanılacak sürelerde kişilerin Türkiye’de herhangi bir kurumda sigortalı olmamaları şartıyla; Türk vatandaşı ve Türk vatandaşı olarak doğan fakat sonrasında vatandaşlıktan ayrılan kişilerin 18 yaşını doldurduktan sonra Türk vatandaşı olarak yurtdışında geçen ve belgelendirilen hizmet süreleri ve bu sürelere arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreler yurt dışı borçlanması kapsamında değerlendirilmektedir.

Yurt Dışı Borçlanmasının Erken Emekliliğe Katkısı Var Mıdır?

Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce sözleşme yapılmış olan ülkenin sigortasına girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm bulunan ülkelerdeki kişilerin ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir.

Buna göre Türkiye ile arasında özel hüküm bulunan bir ülkede çalışmakta olan kişinin Türkiye’de işe giriş tarihi 01.01.2013’tir. Kişinin Türkiye ile arasında özel hüküm bulunan ülkedeki işe başlangıç tarihi ise 01.01.1989’dur. Kişinin işe giriş tarihi 01.01.1989 tarihi olarak kabul edilecek olup emeklilik şartları bu tarihe göre belirlenecek olup aylık bağlanacak tarih bu tarihe göre tespit edilecektir.

Buna karşın Türkiye ile arasında özel hüküm bulunmayan bir ülkede çalışmakta olan kişinin Türkiye’de işe giriş tarihi 01.01.2014’tür. Kişinin Türkiye ile arasında özel hüküm bulunmayan ülkedeki işe başlangıç tarihi ise 01.01.1990’dır. Kişinin bu ülkede 01.01.1990-01.01.2000 tarihi arasında çalışmış olup 3600 gün borçlanmıştır. Fakat Türkiye ile arasında özel hüküm olmayan ülkedeki işe giriş tarih dikkate alınmayacak olup Türkiye’deki işe giriş tarihi olan 01.01.2014’ten 3600 gün geriye gidilerek emeklilik şartları belirlenecektir.

İlk İşe Giriş Tarihi Türkiye’de Başlangıç Olarak Kabul Edilen Ülkeler

Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, KKTC, Lüksemburg, Kore Cumhuriyeti, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada, Kebek, Makedonya, Slovakya

Yurt Dışı Borçlanmasında 2019 yılına İlişkin Günlük Asgari ve Azami Tutar

Yurt dışı borçlanmasında borçlanılacak tutar prime esas asgari ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 32'sidir. Yani borçlanması yapılacak miktar günlük asgari ücret ile günlük asgari ücretin 7,5 katına kadar olan tutarın % 32’si ile borçlanılacak gün sayısının çarpımı kadardır.

 Borçlanma Tutarı

Günlük (TL)

Asgari

27,29

Azami

204,67

Yurt Dışı Borçlanmasında İzlenecek Yol

Yurtdışı borçlanmasından faydalanabilmek için, öncelikle yurtdışı borçlanmasından yararlanabilme şartlarının taşıyor olmak gerekmektedir. Sonrasında kişinin;

  • Yurda kesin dönülmüş olması,
  • Tebliğ tarihinden itibaren tahakkuk eden borcun 3 ay içerisinde kuruma ödenmiş olması,
  • Borcunun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte bulunulmuş olması,

Gerekmektedir.

KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLAR İÇİN ERKEN EMEKLİLİK

İş kanuna göre kısmi süreli olarak çalıştırılan sigortalıların ay içerisindeki çalışma zamanlarını 30 güne tamamlama hakları mevcuttur. Bu nedenle borçlanılan günler emeklilik prim günü açısından değerlendirilmekte ve ilgili kişilerin erken emekli olabilme hakları doğmaktadır.

Kısmi Süreli Çalışmalarını Borçlanabilecek Sigortalılar

Kısmi süreli çalışmalarını borçlanabilecek sigortalılar 25.02.2011 tarihinden itibaren İş Kanuna göre kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışan ve kısmi süreli olarak çalıştıkları aylara ait eksik gün nedeni işverence 06-“Kısmi İstihdam”, 07-“Puantaj” ve 17-“Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” koduyla bildirilenler eksik kalan günlerini borçlanabilecektir.

Kısmi Süreli Çalışmalarda Borçlanma Tutarı

Kısmi sürelere ilişkin borçlanma tutarı prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında olmak üzere belirlenecek günlük kazancın % 32’sidir. Fakat kısmi süreli çalışan sigortalıların borçlanılacak sürelere ilişkin genel sağlık sigortası primlerinin ödenmiş olması durumunda, genel sağlık sigortası primi ödenmiş bu sürelere ilişkin borçlanma tutarı %20’dir. 

GSS Primi Ödenmemiş

GSS Primi Ödenmiş

Borçlanma Tutarı

Günlük (TL)

Borçlanma Tutarı

Günlük (TL)

Asgari

27,29

Asgari

17,06

Azami

204,67

Azami

127,92

ENGELLİ ÇOCUĞU BULUNAN KADINLAR İÇİN ERKEN EMEKLİLİK [(4/a),(4/b),(4/c)]

SGK (4/a), Bağ-Kur (4/b), Memur(4/c) statüsünde başka birinin sürekli bakımına ihtiyaç duyan engelli çocuğu bulunan kadın çalışanların 01.10.2008’den sonra geçen prim ödeme gün sayılarının 1/4'ü prim gün ödeme sayılarının toplamına eklenir, eklenen süre yaş hadlerinden indirilir.

Başka birinin bakımına ihtiyaç duyan engelli çocuğu bulunanlar bunu SGK tarafından kabul gören bir sağlık kurulu raporu ile belgelendirir.

Engeli bulunun çocuğun vefatı yâda bakıma muhtaçlığın ortadan kalkması halinde ölüm tarihine yâda bakıma ihtiyaç duyulan halin ortadan kalktığını gösteren sağlık kurulu raporu tarihine kadar geçen hizmet süresinin 1/4’ü prim ödeme gün sayısına eklenir ve eklenen süre yaş hadlerinden indirilir.

ENGELİ BULUNAN ÇALIŞANLAR İÇİN ERKEN EMEKLİLİK [(4/a),(4/b),(4/c)]  

SGK (4/a) statüsünde engelli çalışanlar için erken emeklilik şartları aşağıdaki tablodaki gibidir;

İşe Başlama Tarihi

Kayıp Oranı

% 60 ve üzeri

%50-59

%40-49

01.10.2008-31.12.2008

15 yıl, 3700 gün

16 yıl, 3700 gün

18 yıl, 4100 gün

01.01.2009-31.12.2009

15 yıl, 3800 gün

16 yıl, 3800 gün

18 yıl, 4200 gün

01.01.2010-31.12.2010

15 yıl, 3900 gün

16 yıl, 3900 gün

18 yıl, 4300 gün

01.01.2011-31.12.2011

15 yıl, 3960 gün

16 yıl, 4000 gün

18 yıl, 4400 gün

01.01.2012-31.12.2012

15 yıl, 3960 gün

16 yıl, 4100 gün

18 yıl, 4500 gün

01.01.2013-31.12.2013

15 yıl, 3960 gün

16 yıl, 4200 gün

18 yıl, 4600 gün

01.01.2014-31.12.2014

15 yıl, 3960 gün

16 yıl, 4300 gün

18 yıl, 4680 gün

01.01.2015’den sonra

15 yıl, 3960 gün

16 yıl, 4320 gün

18 yıl, 4680 gün

Bağ-Kur (4/b) statüsünde engelli çalışanlar için erken emeklilik şartları aşağıdaki tablodaki gibidir;

İşe Başlama Tarihi

Kayıp Oranı

% 60 ve üzeri

%50-59

%40-49

01.10.2008’den sonra

15 yıl, 3960 gün

16 yıl, 4320 gün

18 yıl, 4680 gün

Memur(4/c) statüsünde engelli çalışanlar için erken emeklilik şartları aşağıdaki tablodaki gibidir;

Engeli Bulunan Memurlar

Kayıp Oranı

Emekliliğe Hak Kazanma

Engelli Kadrosu İle Memur Olanlar 

% 40 ve üzeri

15 yıl, 5400 gün

Memur Olmadan Raporu Bulunanlar

% 40 ve üzeri

15 yıl, 5400 gün

Memur Olmadan Önce %40 ve Üzeri Engeli Olanlar

% 40 ve üzeri

15 yıl, 5400 gün

% 40 Üzerinde Doğuştan Engeli Bulunlar

% 40 ve üzeri

15 yıl, 5400 gün

Sonradan Engelli Olan Memurlar

%40 - %49

6480 gün

Sonradan Engelli Olan Memurlar

%50 - %59

5760 gün

ERKEN YAŞLANANLAR İÇİN ERKEN EMEKLİLİK [(4/A)]

Çalışma koşulları ya da çevresel faktörlerin etkisi ile bir kişinin erken yaşlandığını SGK tarafından kabul gören bir sağlık kurulu raporu ile belgelemesi durumunda diğer çalışanlara nazaran erken olma imkânı mevcuttur. Erken yaşlılığa bağlı emekli olabilmek için sigortalı başlangıç tarihine göre en az birinin sağlanması ile mümkündür.

Sigorta Tarihi 01.10.2008 öncesi

Sigorta Tarihi 01.10.2008 sonrası

50 yaş ve 5000 prim günü

55 yaşını doldurmak ve en az 5400 prim günü

50 yaşını doldurmak şartıyla 3600 prim günü ve 15 yıllık sigorta süresi

ERKEN YAŞLANANLAR İÇİN ERKEN EMEKLİLİK [(4/B),(4/C)]

Çalışma koşulları ya da çevresel faktörlerin etkisi ile bir kişinin erken yaşlandığını Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kabul gören bir sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi durumunda diğer çalışanlara nazaran erken olma imkânı mevcuttur. Erken yaşlanma suretiyle emeklilik şartı için kadın-erkek ayrımı bulunmamaktadır. Erken yaşlananlar için 55 yaşını doldurmak ve en az 5400 prim gününü tamamlamak şarttır.

MADENLERDE ÇALIŞANLAR İÇİN ERKEN EMEKLİLİK [(4/A)]

Madenci olarak çalışanların iş şartları, diğer sektörlere göre daha fazla risk taşıması nedeniyle emeklilik hakları diğer SGK’lılara (4/a) oranla iyileştirilmiştir. Maden de çalışanların emekliliğe hak kazanmaları işe başlangıç tarihlerine göre değişmekte olup 01.10.2008 tarihinden önce ve sonra başlayanlar için ayrı şartlar mevcuttur. Detaylı bilgi aşağıdaki tabloda mevcuttur;

İşe Başlama

Tarihi

Çalışmanın

Emeklilik İçin Gereken Şartlar

Niteliği

Sigortalılık süresi

Gün Sayısı

Yaş

Sigortalılık süresi

Gün Sayısı

2018 © Denetim Vergi Muhasebe DVM İdari Danışmanlık Bütün Hakları Saklıdır Web Tasarım